Sheqeri ka qenë një kulturë dhe produkt i rëndësishëm që nga kohërat e lashta. I përdorur në shumë lloje ushqimesh dhe pijesh në mbarë botën është e vështirë të gjesh dikë që nuk e adhuron.
Ndërsa shumë prej nesh po përpiqen të zvogëlojnë marrjen e sheqerit, ai është ende pjesë e jetës moderne. Ky ëmbëltues është bërë një përbërës i preferuar në pothuajse çdo produkt ushqimor.
Origjina e fjalës – Fjala “sheqer” e ka origjinën nga fjala sanskrite sharkara, që do të thotë “material në formë kokrrizash”. Nga sanskritishtja, fjala kaloi në persisht duke u bërë šakar. Më pas u huazua nga gjuha arabe, duke u bërë as-sukkar.
Zbërthimi i sheqernave – Sheqernat janë molekula të karbonit, hidrogjenit dhe oksigjenit. Më të thjeshtat përfshijnë glukozën, fruktozën dhe galaktozën. Sheqeri që ne konsumojmë kryesisht, sheqeri i tryezës, është saharoza e kristalizuar, një përzierje e një molekule fruktoze dhe një molekule glukoze.
Ka shumë lloje të sheqernave – Tre kategoritë kryesore të sheqerit janë monosakaridet, disakaridet dhe poliolet. Monosakaridet janë sheqerna me një molekulë, ndërsa disakaridet përbëhen nga dy monosakaride të lidhura. Të dyja gjenden në produkte si frutat, sheqeri i tryezës dhe qumështi. Ndërkohë, poliolet nuk janë sheqerna të vërtetë. Ato gjenden në shumë ëmbëlsues pa sheqer.
India ishte e para që kristalizoi sheqerin e kallamit – Njerëzit në Indi kanë kristalizuar sheqerin e kallamit për të paktën 2000 vjet. Kur shoqëruesit e Aleksandrit të Madh mbërritën atje, ata u mahnitën nga produkti i ëmbël.
Është përdorur si ilaç për shekuj – Ne shekullit të 9-të, sheqeri përdorej për të bërë shurupe medicinale me fruta dhe erëza. Shekuj më vonë, mjekët britanikë përshkruanin sheqer për të kuruar një sërë sëmundjesh.
Kallam sheqeri mund sheqerin e panxharit – Kallami i sheqerit përdoret për rreth tre të katërtat e të gjithë prodhimit. Kallami i sheqerit tejkalon sheqerin e panxharit në vëllimin e prodhimit dhe më së shumti në klimën dhe kostot e prodhimit. Tajlanda, Kina, Brazili dhe India janë prodhuesit kryesorë të kallamsheqerit, ndërsa panxhari i sheqerit prodhohet kryesisht në Evropë dhe SHBA.
Mund të përdoret si ruajtës i ushqimit – Sheqeri është përdorur si konservues për qindra vjet. Kjo për shkak se përqendrimet e larta të sheqerit bëjnë që bakteret të humbasin ujë përmes një procesi të quajtur osmozë. Dhe pa ujë, bakteret nuk mund të rriten ose të ndahen.
Mund të rrisë sëmundjet e zemrës – Konsumimi i tepërt i sheqerit mund të rrisë rrezikun e përgjithshëm për sëmundjet e zemrës. Sheqeri madje ndryshon proteinën e muskujve të zemrës, si dhe mekanikën e saj të pompimit.
Discussion about this post